Reumatoidalne zapalenie stawów ( RZS)
Reumatoidalne zapalenie stawów (RZS) jest przewlekłą chorobą zapalną atakującą stawy i różne narządy. Najbardziej charakterystycznym jej objawem jest ból, sztywność oraz obrzęk stawów rąk i i stóp, ale zapalenie może dotyczyć także innych stawów. W miarę postępu choroby błona odcina chrząstki stawowe od źródła substancji odżywczych, czyli od płynu stawowego. Powoduje to ich uszkodzenie, powstawanie
nadżerek i dalszą, nieodwracalną destrukcję tkanek stawowych, a także okołostawowych: torebek stawowych, ścięgien i ich pochewek, więzadeł. Z czasem dochodzi do zniekształceń stawów i upośledzenia ich funkcji. Chory stopniowo traci sprawność ruchową.
Objawy
Najczęściej spotykane objawy RZS to ból i obrzęk małych stawów rąk i stóp. We wczesnej fazie choroby symptomy te rzadziej dotyczą tzw. dużych stawów: barkowego, łokciowego, biodrowego, kolanowego i
skokowego. Charakterystyczne jest, że dolegliwości występują symetrycznie, tzn. w tych samych stawach po obu stronach ciała. Typowa jest też ich poranna sztywność, trwająca co najmniej godzinę. Chorobie
mogą towarzyszyć uczucie zmęczenia, stany podgorączkowe i gorączkowe, chudnięcie, brak apetytu.
Diagnostyka
W diagnostyce reumatoidalnego zapalenia stawów stosuje się badania laboratoryjne oraz badania obrazowe. Po ich wykonaniu lekarz na podstawie objawów i wyników badań stawia ostateczną diagnozę.
Badania laboratoryjne mają na celu rozpoznawanie choroby i kontrolowanie jej przebiegu. Wyróżniamy następujące rodzaje badań: OB, CRP, morfologia krwi, Anty-CCP, RF, inne badania krwi, moczu bądź
płynu stawowego wykonywane, aby wykluczyć inne choroby stawów oraz monitorować pracę np. nerek czy wątroby.
Możliwość terapii
Oprócz podstawowego w tej chorobie leczenia farmakologicznego ważne jest wczesne rozpoczęcie rehabilitacji, a w niektórych przypadkach leczenie chirurgiczne. Ważne jest opracowanie z lekarzem efektywnego planu postępowania – wiąże się to z regularnymi wizytami oraz wykonywaniem badań laboratoryjnych oceniających skuteczność i ewentualne działania uboczne stosowanych leków.
Zapobieganie
Zapobieganie polega przede wszystkim na prawidłowym odżywianiu, należy utrzymywać prawidłową masę ciała, aby nie obciążać nadmiernie stawów stóp, kolan i bioder. Należy unikać przebywania w zimnych i wilgotnych pomieszczeniach, ciężkiej pracy fizycznej, aby nie dopuścić do przeciążenia stawów. Istotnym jest również zachowanie równowagi pomiędzy wypoczynkiem a aktywnością fizyczną. Należy chronić się przed infekcjami – zaostrzają objawy RZS.